Hektor, ten bardzo sympatyczny psychiatra z powieści Fracois Lelord, którego śladami przyglądam się szczęściu, zauważył podczas swej podróży, że wielu ludzi utożsamia szczęście z bogactwem lub pozycją…
Czy aby na pewno poczucie władzy i bogactwa jest równoznaczne ze szczęściem?
Kiedy tak zaczęłam przetrząsać internet w tym temacie, wyskoczyło mnóstwo memów z takimi oto tekstami (dodam, że to zaledwie część):
- ’Pieniądze szczęścia nie dają’ – kłamstwo, które mówi się biednym, aby nie było im smutno.
- Pieniądze szczęścia nie dają, ale pozwalają nieszczęśliwym pięknie wyglądać.
- Szczęście nie jest w pieniądzach, jest w ich ilości.
- Pieniądze szczęścia nie dają. Dopiero zakupy.
- Niektórzy mówią, że pieniądze szczęścia nie dają. Najwidoczniej nigdy nie byli w księgarni.
- Ludzie, którzy twierdzą, że pieniądze szczęścia nie dają, albo nie mają pieniędzy, albo nie wiedzą kompletnie na co je wydawać.
- Mówi się, że pieniądze szczęścia nie dają, ale ich brak może spowodować wiele nieszczęść.
- Pieniądze szczęścia nie dają – powiedz to matce, która patrzy na łzy dziecka spowodowane głodem.
- Czy pieniądze dają szczęście? – Zależy od tego, jak je wykorzystasz.
Myślę, że w każdym z nich zawarta jest jakaś prawda, bo niby szczęścia nie dają, ale ułatwiają życie, upraszczają wiele trudnych sytuacji, poprawiają nastrój, ale potrafią go też zniszczyć. Stają się przyczyną radości, ale i prowadzą do nieszczęść: biedy, ubóstwa, wykluczenia, wojen. Celowo, na ostatnim miejscu przytoczyłam mem – pytanie. Bo to, czy pieniądze ułatwią nam życie, czy utrudnią, zależy od tego, jakie my sami nadamy im znaczenie w naszym życiu: czy staną się jedynym celem do osiągniecia; czy przez ich pryzmat będziemy patrzeć na świat i ludzi, co spowoduje swoistego rodzaju zniekształcenie w owym patrzeniu; czy staną się jednak narzędziem do godnego życia i czynienia dobra. Jeśli jednak zadasz pytanie, o to, czy pieniądze same w sobie przyniosą ci upragnione szczęście, to odpowiedź brzmi 'nie’. Oczywiście, ucieszysz się z zasobności portfela, oczekiwanej wypłaty, nagłej wygranej, bo zobaczysz w nich możliwość opłacenia rachunków, kupna chleba, dziecku butów na zimę, lub spłacenia zadłużeń. Jednak pieniądze jako cel sam w sobie i źródło szczęścia życiowego… możesz się rozczarować…
– Czemu? – spytasz,
– Bo pieniądze potrafią stanąć na drodze relacji międzyludzkich – odpowiem.
Duże pieniądze, duże biznesy to też duża odpowiedzialność. Mówi się, że kto ma pieniądze ten ma władzę – coś w tym jest. Ale duże pieniądze to też duże osamotnienie. Pamiętacie Scrooga z Opowieści wigilijnej? Nic dodać, nic ująć.
Ciekawie o pieniądzach, i ich braku również, pisze Alexander von Schönburg w książce Piękne życie bez pieniędzy. Jak bez grosza stać się bogatym. Ludzie bogaci stają się zakładnikami swojego bogactwa. Prześladują ich myśli o napadzie, grabieży, żyją w lęku zarówno przed utratą fortuny, ale i przed ludźmi. Zaczyna zauważać się w otaczających ludziach czyhających na fortunę, podstępnych złodziei. Ludzie z którymi kiedyś było się w bliskich relacjach, odchodzą, pojawiają się nowi. Ludzi majętnych przeraża fakt, iż mogliby być kochani ze względu na posiadane przez nich majętności, a nie ze względu na nich samych. Ich dzieci zaś doświadczają raczej ze strony rodziców emocjonalnej pustki, bo Ci często są zajęci, nieobecni, mało uważni.
Nie mówię, że tak jest zawsze. Mówię, że tak się dzieje dość często. Tak może być, ale nie musi.
Czy pieniądze są złe?
Złe są w rękach złych ludzi, kiedy popychają do złych rzeczy, kiedy służą krzywdzie innych. Wówczas, gdy stają się zarzewiem konfliktów, zawiści, rozdźwięku między społecznościami i jednostkami. Kiedy za ich sprawą, dla ich zysku, wyrządzana jest krzywda i ból innym ludziom a także stworzeniom. Kiedy ich całkowity brak powoduje nędzę i śmierć głodową.
Niedobrze też, gdy zakłamują rzeczywistość, dają złudzenie mocy i siły, podczas gdy bez nich człowiek czuje się w środku pusty, bez wartości, a nawet niegodny miłości.
Czy pieniądze są dobre?
Dobre są w rękach dobrych ludzi, kiedy są wykorzystywane do rozwoju, kiedy pomagają żyć. Kiedy dzięki nim możemy zadbać o nasze podstawowe potrzeby, tj. jedzenie i picie, a potem te coraz wyższe i wyższe, jak możliwość edukacji i korzystanie z kultury. Kiedy służą rozwojowi jednostki, społeczeństwa, państwa. Kiedy służą wszystkim, a nie tylko wybranym.
Pieniądz, to ekwiwalent naszej pracy i naszych umiejętności. Wynagrodzenie wkładu, wysiłku, czasu, zaangażowania. Świadczy o zaradności życiowej i daje poczucie niezależności, a to bardzo ważny wskaźnik dojrzałości człowieka. W świecie zwierząt, potomstwo aby pójść w świat i odłączyć się od matki musi się nauczyć zdobywać pożywienie, drapieżniki uczą się polować a ptaki fruwać. W świecie ludzi odpowiednikiem tym jest umiejętność podjęcia pracy, w efekcie zarabiania pieniędzy, aby zapewnić sobie, rodzinie i potomstwu warunki do życia i rozwoju.
To nie pieniądz się liczy, lecz umiejętność zarobienia go. Liczy się to, jakiemu dobru służy, bo pieniądz ma służyć Tobie, a nie Ty jemu.
Katarzyna Dorosz-Dębska
